HZ. PEYGAMBER'İN ÖZELLİKLERİ

  • 25.11.2022

Haberi Sesli Dinle

0:00 0:00

Yüce Allah (c.c.) kâinâtı ve her şeyi yoktan var etmiş ve "...yarattığı her şeyi sapasağlam yapmıştır" [1]. Yaratılanların içinde en şerefli ve en üstün varlığın insan olduğunu beyân ederken de "Muhakkak biz, Âdemoğullarını değerli kıldık. Karada ve denizde onları taşıdık. Onlara güzel rızıklar verdik. Yarattıklarımızın birçoğu üzerine üstün kıldık..." [2] Buyurmuştur."Geceyi-gündüzü, güneşi ve ayı sizin emrinize amade kıldı. Yıldızlarda onun emriyle boyun eğdirilmişlerdir..." [3]  Ayetiyle de her şeyin insan için yaratıldığını açıklamıştır. Zira Kâinatın içinde ilim sahibi olan sadece insandır. İnsanlardan vahye mazhar olanları ise ancak peygamberlerdir. Bunun için Cenab-ı Allah peygamberlere emirlerini ve yasaklarını bildirmiştir. Ümmeti Muhammed’e Kur’an-ı kerimi bahşederek okuyanları kendisiyle konuşma üstünlüğüne erdirmiştir.

İnsanların diğer varlıklara üstün olduğu gibi, Peygamberlerden de, "Sen en büyük bir ahlâk üzerindesin" [4] ayetine muhatap olan Hz. Muhammed (sav) de bütün varlıklardan ve hatta peygamberlerden üstündür. O, diğer üstünlüklerinin yanında, "Fezâ il”inin zirvesi olan güzel ahlâkı ile diğer Peygamberlerden üstündür. Zira O'nun ahlâkı, Hz. Aişe'nin beyan ettiği gibi, "...Kur'ân'dan ibaretti"[5]. Böyle olunca Hz. Peygamberin hayatı Kur'an'ın tatbikinden başka bir şey değildir. Bunun için Kur'an'ın emir ve nehiylerine uymak isteyen kimse, karşısında "En güzel örnek" olarak, Hz. Peygamber'i (sav) bulacaktır. Nitekim bir âyet-i Kerime'de, "Resulullah'ta sizin için en güzel örnek vardır" [6] buyrulmaktadır. Hayatı Kur'ân'dan ibaret olan bir önderin örnek alınması için her halinin bilinmesi gerekir. Bundan dolayı bütün hal ve hareketlerine ilgi duyulan ve hayatının en ince noktalarına kadar tespit edilen tek zât sadece Hz. Peygamber (sav)'dir.

 Konumuz olan özellik, üstünlük, Fazilet, kelime olarak artmak, güzel ahlâkın yüksek derecesi, şeref, vazife ve lütuf manalarına gelmektedir. Terim olarak, "insanın başkasına göre sahip olduğu meziyet ve üstünlükler'''ine denir.  Bu üstünlükler başlıca beş şeyle meydana gelir. Bunlar:

 1. Mal, mülk, aile ve çevre.

2. Fizikî güzellik.

 3. Ahlâk üstünlüğü.

4. Allah'ın hidayeti.

5. Ahiret mutluluğudur. [7]

Hz. Peygamber (sav)'in faziletleri, yukarıda saydığımız beş şeyle birlikte daha birçok dünyevî ve uhrevî meziyetleri de içine almaktadır."Fezâilü'n-Nebî" yani ”peygamberin faziletleri”nin sınırlarını çizmek oldukça zor bir iştir. Zira O'nun diğer halleri olan, Şemâil'i, Mucizeleri ve Hasâis'i de bir bakıma Fezâil'inden sayılır. Çünkü O'nun beşerî yönünü mevzu eden Şemâil'i, sahip olduğu kemâlâtı itibariyle bir başka kimse de görülmemiştir. Bunun gibi "delâil'i yani mucizeleri de diğer peygamberlerin mucizelerinden farklı bir üstünlüğe sahiptir. Her Peygamberin mucizesi kendi asrı ve hayatı ile sınırlandırılmıştır. Hâlbuki Hz. Peygamber (sav)'e verilen Kur'ân-ı Kerim'in mucizeliği kıyamete kadar devam edecektir. Hasâis'i diğer peygamberlerinkinden farklı olup daha mükemmel bir üstünlüğe sahiptir. O'nun kendisine mahsus bu üstünlüğü hem dünyada hem de ahirette geçerliliğini koruyacaktır. Eğer O'nu başka birisiyle mukayese etmek imkânına sahip olsaydık O'nu daha yakinen tanımış olurduk.[8]  Hz. Peygamber (sav) örnek bir insan olup, O'nun örnek alınacak yönü, sadece "Şemâil"idir. Şemâil kelimesi "şimâl"den türemiştir. Bu kelime "karakter, huy, hal, hareket, davranış ve tavır" gibi anlamlar taşır. Şemâil kelimesi ilk başlarda daha geniş anlamlar içerse de, zaman içinde özelleşmiş ve Peygamber Efendimiz’in nasıl bir yaşam sürdüğü ile ilgili detayları ve kişisel özelliklerini ifade eden bir terime dönüşmüştür. Rabbimizin âlemlere üstün kıldığı bu seçkin kulu ve Resulünün karakterine ve görünüşüne dair aktarılan her bir detay, aynı zamanda onun üstün ahlâkının da bir yansımasıdır. Peygamber Efendimiz’in şemâilinin bilinmesinden amaç, O’nun güzel özelliklerini inceleyip, yaşamından günümüze öğütler çıkarıp örnek almaktır. Mucizeleri Peygamberliğini ispat için, "Hasâis"i de, kendisine ait hak ve vazifelerini ilgilendirdiğinden bu haller de O'na uymak gerekli ve hatta bazı hususlarda doğru değildir.

Hz. Peygamber'in faziletlerini dünyevî ve uhrevî olmak üzere iki kısma ayırabiliriz. Dünyevî faziletlerinin bazıları şunlardır. Kanaatkâr oluşu, ailesinin kendisine yardımcı olması, âlemlere rahmet olarak gönderilmesi, güzel isimlerle çağrılması, kalbinin İslâm nuru ile nurlandırılması, günahlardan korunması, nâm u şânının yükseltilmesi, ebedî mucize olan Kur'an'ın kendisine verilmesi, Miraçla taltif edilmesi, ruhunun yaratılması itibariyle varlıkların ilki, dünyaya teşrifi itibariyle de peygamberlerin sonuncusu olması ve Allah'ın kendisine "Halil'im" ve "Habib"im demesidir.

Uhrevî bazı faziletleri de şunlardır: Kıyamet günü her yerde önder olup ilk sırayı alması, havzı kevserin kendisi ve ümmetine tahsisi, şefâat hakkına sahip olması ve şefaat etmesi, Makam-ı Mahmud'a yükseltilmesi vs.dir [9]. O'nun diğer insanlara ve peygamberlere göre sahip olduğu daha birçok fazilet ve üstünlükleri vardır.


[1] Neml, 88; Elmalılı H.Y. Hak Dini Kur'ân Dili V, 3710.

[2] İsrâ, 70.
[3] Nahl, 12.

[4] Kalem, 4.

[5]  Müslim, Salâtu'l-Musâfirîn I, 513 h.no: 746.

[6]  el-Ahzâb. 21.

[7] Rağib. ez-Zeri'a ilâ Mekârimi'ş-Şeri'a s.51-61 Beyrut 1955.

[8]  Müslim I, 188 h.no. 198; Müslim, I, 370 h.no; 521; el-Fezâil IV, 1794 h.no. 2292, 2293, 2373.

[9] Tirmizî, ez-Zühd, IV, 571 h.no: 2341; Bayraktar, İ. Hz. Peygamber'in Şemâili, s.107, İstanbul 1991.

Yorum Yap

Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan MSA Film Post Production Reklamcılık Sanayi Ticaret Limited Şirketi (www.duzceanaliz.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber İhbar